Het bleek dat cliënten bij wie therapie aanslaat, vaak aarzelend en zoekend spreken. Daarbij checken zij in hun lijf of het klopt wat ze zeggen of dat er betere woorden bij passen. Gendlin ontwikkelde gaandeweg een aantal stappen die dit proces leerbaar en overdraagbaar maakte voor iedereen en noemde het Focusing. In mijn opleiding psychosociaal werk heb ik kennis gemaakt met focusing. In 2019 heb ik leren focussen bij Focuscentrum Aaffien de Vries.

Het centrale begrip bij focusing is felt sense. Het is dat wat je in je in je lijf ervaart, een onbestemd lichamelijk gevoel, dat opkomt als je aandacht schenkt aan iets wat jou op dit moment bezig houdt. Dat kan een situatie op je werk zijn, een angstige ervaring, of wat dan ook. De felt sense is dus niet het onderwerp of de emotie die je nu bezig houdt, maar wat je in je lijf beleeft als je ermee bezig bent. Bij focusing keer je naar binnen en maak je contact met dat lijfelijke gevoel. Je verstilt en blijft met aandacht en respect bij die felt sense die zich in je lijf aandient. En je lichaam blijkt heel wijs: de felt sense blijkt richting en betekenis voor je te hebben. Je lijf weet heel goed wat de volgende stap in de goede richting moet zijn. Door benieuwd bij de felt sense aanwezig te blijven, ontvouwt zijn betekenis zich. Op het moment dat dit gebeurt, ervaar je fysiek een verschuiving in je lijf. Je weet en voelt: "Ja, zo is het. Dit is waar". In christelijke termen: een ervaring van genade. Dat leidt tot gevoelens van opluchting en vreugde.

Daar ligt een directe relatie met de spiritualiteit van de jezuïeten. Zij stellen dat God met ons communiceert in onze gevoelens. En dat ervaringen die gepaard gaan met ontspanning en vreugde ("troost") je dichter bij God brengen. Ervaringen van verdriet, boosheid en angst ("troosteloosheid") geven een richting die van God weg leidt. Twee grootheden in focusing in de VS waren dan ook priesters van de Sociëteit van Jezus: Peter Campbell en Ed McMahon. Zij richtten het BioSpiritual Institute op. Dit instituut stelt: "Over the past centuries attention has been centered on the utilization of the mind and conceptual thought as the way to religious experience and spiritual growth. […] Yet the reality of spiritual experience is that one cannot think his or her way to an experience of the Divine." Het komt aan op de lijfelijk gevoelde ervaring. Focusing is voor mij een belangrijke bron van inspiratie.

< Terug